Legary to konstrukcyjny szkielet tarasu. To na nich spoczywają deski tarasowe, a całość konstrukcji przenosi obciążenia związane z użytkowaniem. Jeśli rozstaw będzie zbyt duży, deski mogą się uginać, skrzypieć, a nawet pękać pod ciężarem. Z kolei nadmierne zagęszczenie legarów zwiększa koszt i wydłuża czas montażu, często bez uzasadnienia technicznego. Właściwy rozstaw to kompromis pomiędzy stabilnością, trwałością i ekonomią budowy.

Standardowe wartości rozstawu

Najczęściej stosuje się rozstaw legarów wynoszący od 40 do 60 cm. Wybór konkretnej odległości zależy od kilku czynników: grubości deski, rodzaju materiału oraz przewidywanych obciążeń. W przypadku desek kompozytowych producenci zazwyczaj podają dokładne wytyczne i warto się ich trzymać. Dla desek drewnianych można przyjąć orientacyjnie:

• deski o grubości 19–21 mm: rozstaw około 40 cm,
   

• deski o grubości 24–27 mm: rozstaw 50 cm,
   

• deski o grubości powyżej 28 mm: rozstaw 60 cm.
  
   

To wartości uśrednione, dlatego zawsze warto sprawdzić zalecenia producenta wybranego materiału.

Wpływ rodzaju materiału na układ legarów

Deski kompozytowe, mimo że odporne na czynniki atmosferyczne, mają inną sztywność niż drewno naturalne. Często wymagają gęstszego rozmieszczenia legarów, szczególnie jeśli taras ma być intensywnie użytkowany. W przypadku drewna egzotycznego, które jest wyjątkowo twarde i stabilne, można pozwolić sobie na większe odstępy, jednak tylko wtedy, gdy deski są odpowiednio grube. Sosna czy świerk, choć tańsze, charakteryzują się mniejszą odpornością mechaniczną, dlatego wymagają ciaśniejszego układu.

Znaczenie miejsca montażu

Na tarasie umieszczonym w ogrodzie, gdzie konstrukcja narażona jest na wilgoć, śnieg i zmienne temperatury, rozstaw legarów powinien być bardziej konserwatywny. Oznacza to, że lepiej zastosować mniejsze odstępy, aby ograniczyć ryzyko odkształceń. W przypadku zadaszonej werandy lub balkonu można pozwolić sobie na rozstaw bliższy górnej granicy. Warto też pamiętać, że w strefach intensywnie użytkowanych, jak okolice stołu, krzeseł czy grilla, warto wzmocnić konstrukcję dodatkowymi legarami.

Prawidłowe przygotowanie podłoża

Nawet najlepszy rozstaw legarów nie zagwarantuje trwałości, jeśli podłoże nie zostanie odpowiednio przygotowane. Legary powinny spoczywać na stabilnej, wypoziomowanej powierzchni. Najczęściej stosuje się betonowe bloczki, słupki fundamentowe lub specjalne wsporniki regulowane. Należy zadbać o właściwy spadek podłoża (około 1–2%), aby woda nie zatrzymywała się pod konstrukcją. Wilgoć jest największym wrogiem drewna, a także powoduje deformacje desek kompozytowych.

Montaż legarów a wentylacja konstrukcji

Zachowanie odpowiedniego rozstawu to nie tylko kwestia sztywności. Ważna jest także wentylacja. Między podłożem a deską musi istnieć przestrzeń, która umożliwi cyrkulację powietrza i odprowadzenie wody. Jeśli legary będą rozstawione prawidłowo, a jednocześnie zabezpieczone przed kontaktem z gruntem, całość konstrukcji będzie mniej podatna na gnicie i wypaczenia. Warto zastosować podkładki dystansowe lub taśmy izolacyjne na legarach, co dodatkowo zwiększy ich trwałość.

Uwzględnienie dylatacji

Deski tarasowe, zarówno drewniane, jak i kompozytowe, pracują pod wpływem temperatury i wilgotności. Dlatego przy montażu należy pozostawić szczeliny dylatacyjne między deskami, a także przy krawędziach konstrukcji. Rozstaw legarów ma tu znaczenie, ponieważ zbyt duże odstępy mogą potęgować widoczność ugięć desek w trakcie pracy materiału. Gęstszy układ ogranicza ryzyko powstawania nierówności.

Rozstaw przy montażu wzdłużnym i skośnym

Jeśli deski układane są pod kątem 45° względem legarów, należy pamiętać o skróceniu odstępów. W takim przypadku standardowe 50 cm mogą okazać się zbyt dużą odległością, a praktyka wskazuje na konieczność zastosowania 35–40 cm. Dzieje się tak, ponieważ obciążenie rozkłada się inaczej niż przy układzie równoległym. Warto to uwzględnić już na etapie projektowania.

Najczęstsze błędy przy ustalaniu rozstawu

Jednym z częstszych błędów jest przyjmowanie maksymalnych wartości rozstawu niezależnie od materiału i grubości desek. Inny błąd to brak wzmocnienia w miejscach szczególnie obciążonych, np. przy wejściu na taras. Zdarza się też, że inwestorzy oszczędzają na ilości legarów, co po kilku latach skutkuje koniecznością kosztownej naprawy. Błędne jest również układanie legarów bez zachowania spadku czy bez izolacji od gruntu.

Praktyczne wskazówki wykonawcze

Warto rozplanować układ legarów jeszcze przed zakupem desek. Należy uwzględnić ich długość i sposób łączenia. Dobrą praktyką jest rozmieszczenie łączeń desek zawsze na legarze, co zapewnia stabilność i estetykę wykończenia. Odległość pierwszego legara od krawędzi deski powinna wynosić maksymalnie 5–7 cm, dzięki czemu końcówki nie będą się podnosić. Do mocowania warto używać systemowych klipsów, które gwarantują równą szczelinę i poprawiają wentylację.

Takie podejście pozwala uniknąć typowych problemów, jak uginanie się desek, skrzypienie czy powstawanie nierówności. Dzięki temu taras zyskuje nie tylko trwałość, ale także profesjonalny wygląd, który będzie cieszył użytkowników przez lata.